ευρωπαϊκή αγορά κοκαΐνης

Η Ευρώπη παραμένει η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά κοκαΐνης στον κόσμο. Το Αφγανιστάν εξελίσσεται στη μεγαλύτερη αγορά οπιούχου παπαρούνας στον κόσμο. Το Ίντερνετ αναδεικνύεται σε έναν επικίνδυνο, ύπουλο και ανεξέλεγκτο έμπορο ναρκωτικών

Τα υποκατάστατα μεθαδόνη και βουπρενορφίνη έχουν γίνει αντικείμενο κατάχρησης και αγοραπωλησίας στο παράνομο εμπόριο. Η θέση ότι η νομιμοποίηση των ουσιών μπορεί να «επιλύσει» το παγκόσμιο πρόβλημα των ναρκωτικών αγνοεί ιστορικά δεδομένα.
Υπάρχει μεγάλη ανάγκη εφαρμογής της αρχής της αναλογικότητας σε ό,τι αφορά την απονομή δικαιοσύνης για παραβάσεις των νόμων περί ναρκωτικών. Συγχρόνως, υπάρχει αναγκαιότητα παροχής εναλλακτικών της φυλάκισης μέτρων στους χρήστες ουσιών, όπως η πρόσβαση σε προγράμματα θεραπείας και κοινωνικής επανένταξης.
Αυτά είναι μερικά από τα συμπεράσματα της ετήσιας έκθεσης της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών, η οποία παρουσιάσθηκε παγκοσμίως σήμερα το πρωί και στην οποία καταγράφονται οι παγκόσμιες τάσεις στην παραγωγή, τη διακίνηση και την κατανάλωση ναρκωτικών φαρμάκων και ψυχότροπων ουσιών. Ειδικός σύμβουλος της Επιτροπής στην Ελλάδα είναι το ΚΕΘΕΑ (Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων).
Σωφρονιστικό σύστημα και εναλλακτικές ποινές
Όπως σημειώνεται στην έκθεση, η επιβολή σκληρών ποινών σε μικρο-εγκληματίες και χρήστες ουσιών και η ταυτόχρονη ανοχή διασημοτήτων που όχι μόνο χρησιμοποιούν ναρκωτικά αλλά προβάλλουν και το συγκεκριμένο τρόπο ζωής, εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη δικαιοσύνη του δικαστικού συστήματος και μπορεί να υποσκάψει ευρύτερες κοινωνικές προσπάθειες για τη μείωση του φαινομένου.
Η Επιτροπή ζητά από τις κυβερνήσεις να αυξήσουν το εύρος και την προσβασιμότητα των προσφερόμενων μέτρων εντός και εκτός του σωφρονιστικού πλαισίου και να εξετάσουν την πιθανότητα λειτουργίας ειδικών δικαστηρίων για υποθέσεις ναρκωτικών (drug courts), όπου θα δίνεται βάρος στις περιπτώσεις όσων έχουν μεγάλες πιθανότητες να υποτροπιάσουν σε ένα τρόπο ζωής υψηλού κινδύνου.
Συγχρόνως, κάνει λόγο σε εναλλακτική της ποινής ένταξη σε προγράμματα θεραπείας, στην ανάπτυξη συμβουλευτικών και θεραπευτικών υπηρεσιών μέσα στη φυλακή.
Σε ό,τι αφορά αυτό το ειδικό θέμα, μετά την παρουσίαση της έκθεσης ασκήθηκε έντονη κριτική στα σοβαρά κενά του σωφρονιστικού συστήματος τόσο από τον καθηγητή Νομικής, Νίκο Παρασκευόπουλο, όσο και από την ψυχίατρο και διευθύντρια του 18ΑΝΩ, Κατερίνα Μάτσα. Όπως σημειώθηκε, περισσότεροι από τους μισούς φυλακισμένους είναι χρήστες ναρκωτικών, ενώ το περιβάλλον της φυλακής -όπως είναι διαρθρωμένο- αποτελεί ιδεώδη μηχανισμό «κατάρτισης» στα ναρκωτικά. Συγχρόνως, ένας στους 2.000 Έλληνες έχει βρεθεί στη φυλακή για ναρκωτικά.
Υποκατάστατα και «στεγνά» προγράμματα

Τη δημιουργία 18 νέων κέντρων (που θα προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα 72) για την καταπολέμηση των ναρκωτικών ανακοίνωσε ο υφυπουργός Υγείας, Γιώργος Κωνσταντόπουλος. Όπως σημείωσε, έχει ζητηθεί από το υπουργείο Οικονομίας επιπλέον χρηματοδότηση για προγράμματα από 29 εκατ. ευρώ που είναι σήμερα σε 37 εκατ. ευρώ ετησίως.
Οι εκπρόσωποι φορέων άσκησαν κριτική στη μακρόχρονη επιλογή του υπουργείου Υγείας να επενδύει κυρίως σε μονάδες χορήγησης μεθαδόνης και επέμειναν στο αίτημα για «στεγνά» προγράμματα. Τόνισαν ότι στην έκθεση αναφέρεται σαφώς πως ο υπερτριπλασιασμός της παγκόσμιας κατανάλωσης μεθαδόνης την τελευταία δεκαετία έχει επιδεινώσει την κατάχρηση. Όπως σημειώνεται στην έκθεση, η μεθαδόνη μαζί με την υδροκοδώνη και την οξυκοδώνη είναι τα ναρκωτικά που ενοχοποιούνται συχνότερα για την αύξηση του αριθμού των θανάτων σε Αυστραλία, Καναδά, ΗΠΑ και Ευρώπη. Η κατάχρηση σκευασμάτων που περιέχουν ναρκωτικές και ψυχοτρόπες ουσίες συντελούν, σημειώνεται, στην αύξηση του φαινομένου της παράλληλης χρήσης.
Διαδίκτυο
Ο μεγάλος όγκος συναλλαγών των φαρμακείων στο Διαδίκτυο εγείρει σοβαρές ανησυχίες στην Επιτροπή. Το 2006 στις ΗΠΑ διακινήθηκαν με αυτόν τον τρόπο 98 εκατομμύρια δόσεις σκευασμάτων που περιέχουν υδροκοδώνη. Από τις 187 ιστοσελίδες φαρμακείων που αναλύθηκαν το 2007 βρέθηκε ότι το 84% πωλούσε συνταγογραφημένα φάρμακα, χωρίς να ζητά συνταγή γιατρού... Οι τιμές των προϊόντων είναι στο 1/5 συνήθως της λιανικής τιμής του εμπορίου και οι ποσότητες που πωλούν καθιστούν την ποιότητα των προϊόντων ύποπτη (ληγμένα, κλεμμένα, «μαϊμούδες").
Η κατάσταση ανά τον κόσμο
Κάθε χρόνο 200-300 τόνοι κοκαΐνης διακινούνται από τη Λατινική Αμερική μέσω Αφρικής στην Ευρώπη. Το 90% της κοκαΐνης που εισάγεται στις ΗΠΑ προέρχεται από την Κολομβία, μέσω του διαύλου Μεξικό - Κεντρική Αμερική.
Στην Ωκεανία εμφανίζεται ένα από τα υψηλότερα ποσοστά χρήσης κάνναβης και διεργετικών τύπου αμφεταμίνης στον κόσμο. Ανησυχία προκαλεί η ραγδαία αύξηση κατά 10 φορές σε σχέση με τη δεκαετία του 1960 της περιεκτικότητας της κάνναβης σε τατραϋδροκανναβινόλη (το ενεργό συστατικό της ουσίας). Επίσης, ανησυχητικό παραμένει το φαινόμενο της υπερσυνταγογράφησης συναφών φαρμάκων: 6,4 εκατ. άνθρωποι τις ΗΠΑ κάνουν κατάχρηση συνταγογραφημένων ουσιών.
Ηρωίνη
Η Ανατολική και η Νοτιοανατολική Ασία δεν συγκαταλέγονται πλέον στους μεγάλους παραγωγούς παράνομης οπιούχου παπαρούνας. Τη θέση τους έχει πάρει το χειμαζόμενο Αφγανιστάν. Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο υφυπουργός Υγείας, Γιώργος Κωνσταντόπουλος, ενώ το 2000 υπό κατοχή Ταλιμπάν η παραγωγή στη χώρα υπολογιζόταν σε 180 τόνους ετησίως, το 2007 υπό δημοκρατική κυβέρνηση και την παρέμβαση συμμαχικών δυνάμεων η παραγωγή έχει αυξηθεί στους 8.200 τόνους. Το γεγονός γεννά ιδιαίτερη ανησυχία.
Σε 3,3 εκατ. ανέρχονται οι χρήστες ηρωίνης στην Ευρώπη. Η χρήση οπιούχων είναι σταθερή ή έχει μειωθεί στη Δυτική και Ανατολική Ευρώπη. Αυξάνεται, όμως, σταθερά στη Ρωσική Ομοσπονδία. Για τη μεταφορά της ακολουθείται ο γνωστός «δρόμος του μεταξιού» μέσα από την Κεντρική Ασία προς τη Ρωσική Ομοσπονδία για τοπική κατανάλωση και μετά προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το νότιο παρακλάδι της οδού των Βαλκανίων διαχίζει την Κωνσταντινούπολη, τη Σόφια, το Βελιγράδι και το Ζάγκρεμπ.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ