Διαχρονική μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο

Πτώση 9% για τους άνδρες και 8% για τις γυναίκες σημειώθηκε στους θανάτους από καρκίνο στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την περίοδο 2000-04, σύμφωνα με νέα ιταλική επιστημονική έρευνα.
Η μελέτη, που έγινε από τους καθηγητές Κάρλο Λα Βέκια της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου του Μιλάνου και Φάμπιο Λέβι του πανεπιστημίου της Λοζάνης στην Ελβετία, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ογκολογίας «Annals of Oncology».
Οι ερευνητές βρήκαν ότι υπήρχαν κατά μέσο όρο 168 θάνατοι ανά 100.000 άνδρες στα 27 κράτη-μέλη της (σημερινής) Ε.Ε. κατά τα έτη 2000-04 έναντι 185,2 θανάτων κατά τα έτη 1990-94. Στις γυναίκες οι θάνατοι, από 104,8 ανά 100.000 άτομα κατά μέσο την περίοδο 1990-94, έπεσαν στους 96,9 το 2000-04.
Σύμφωνα με τους ιταλούς επιστήμονες, η συνεχής πτωτική τάση των θανάτων από καρκίνο των πνευμόνων οφείλεται κυρίως στην μείωση του καπνίσματος, ενώ σταθερή είναι και η μείωση της θνησιμότητας του καρκίνου του στομάχου. Οι περιοδικοί έλεγχοι και η έγκαιρη διάγνωση, καθώς και η βελτίωση της θεραπείας, έχουν συμβάλει στην μείωση των θανάτων από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και του μαστού. Οι καλύτερες θεραπείες έχουν βοηθήσει επίσης στην μείωση της θνησιμότητας στους καρκίνους των ανδρικών γεννητικών οργάνων, του λεμφώματος Χότζκιν και της λευχαιμίας.
Η εικόνα πάντως ποικίλει αισθητά από χώρα σε χώρα, καθώς και ανάμεσα στα δύο φύλα. Για παράδειγμα, στα κράτη όπου διαχρονικά παρατηρείται αύξηση στην κατανάλωση αλκοόλ ή καπνού (ή και των δύο), ιδίως ανάμεσα στις γυναίκες, έχει σημειωθεί αύξηση στους θανάτους από καρκίνο του στόματος, του φάρυγγα, του οισοφάγου και των πνευμόνων.
Στους άνδρες τα μεγαλύτερα ποσοστά θνησιμότητας από καρκίνο, κατά την περίοδο 2000-04, καταγράφηκαν στην Ουγγαρία, την Τσεχία και την Πολωνία, ενώ τα χαμηλότερα στη Σουηδία, την Φινλανδία και την Ελβετία. Στις γυναίκες τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας υπήρχαν στη Δανία, την Ουγγαρία και τη Σκωτία, ενώ τα χαμηλότερα στην Ισπανία, την Ελλάδα (79,7 θάνατοι ανά 100.000 άτομα) και στην Πορτογαλία, κάτι που, κατά τους ερευνητές, αντανακλούσε τη διαφορετική εξάπλωση του καπνίσματος μεταξύ των δύο φύλων στις διάφορες χώρες.
Σύμφωνα με την μελέτη, η μείωση της κατανάλωσης καπνού παραμένει η κυριότερη προτεραιότητα για την περαιτέρω μείωση του καρκίνου στην Ευρώπη. Άλλοι παράγοντες που αναμένεται να μειώσουν περαιτέρω τη θνησιμότητα στο μέλλον, είναι η μείωση στην κατανάλωση αλκοόλ, η βελτίωση της διατροφής, η μείωση της παχυσαρκίας, η εξάπλωση των έγκαιρων διαγνωστικών ελέγχων και οι νέες ιατρικές εξελίξεις στους θεραπεύσιμους καρκίνους.
Αναλυτικότερα, οι εξελίξεις ανά είδος καρκίνου είχαν ως εξής:
- Στόματος και Φάρυγγα: Ενώ η ανδρική θνησιμότητα μειώθηκε κατά 10% περίπου, η γυναικεία αυξήθηκε, καθώς αυξήθηκε το κάπνισμα και το αλκοόλ στις γυναίκες της Ευρώπης (αυτοί οι δύο παράγοντες είναι οι αιτίες για το 80% των καρκίνων αυτής της κατηγορίας). Σε όσες χώρες, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, υπήρξε μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ, σημειώθηκε αισθητή μείωση του καρκίνου αυτής της μορφής.
- Οισοφάγου: Υπήρξε μικρή μείωση στους άνδρες και στασιμότητα της θνησιμότητας στις γυναίκες (αλλά αύξηση στις μεσήλικες). Και εδώ ο καπνός και το αλκοόλ (ακόμη περισσότερο δε ο συνδυασμός τους) αποτελούν τις κύριες αιτίες. Η Ελλάδα είχε τα μικρότερα ποσοστά θνησιμότητας στην ΕΕ τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.
- Πνευμόνων και τραχείας: Οι συνολικοί θάνατοι (και των δύο φύλων) μειώθηκαν. Υπήρξε πτώση 17% στους άνδρες, αλλά αύξηση 27% στις γυναίκες μεταξύ 1995-2004.
- Δέρματος-μελάνωμα: Η θνησιμότητα συνεχίζει να αυξάνει τόσο στους άνδρες (2,4 ανά 100.000) όσο και στις γυναίκες (1,5 ανά 100.000) της Ευρώπης. Η τάση πάντως εμφανίζεται πτωτική στις μικρότερες ηλικίες, πιθανώς επειδή οι νέοι ανταποκρίνονται θετικά στις προειδοποιήσεις για τους κινδύνους από την έκθεση στην ακτινοβολία του ήλιου.
- Μαστού: Η θνησιμότητα μειώθηκε κατά 13% σε όλες τις ηλικίες συνολικά, κατά 17% στις ηλικίες 35-64 ετών, κατά 25% στις ηλικίες 35-44 ετών και μόνο κατά 6% στις γυναίκες άνω των 65 ετών.
- Τραχήλου της μήτρας: Πτώση της θνησιμότητας κατά 19% συνολικά.
- Προστάτη: Μικρή μείωση κατά 4% της θνησιμότητας συνολικά, αλλά σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες παρατηρείται αύξηση.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ